Z teki kapelana legionowego

W połowie sierpnia 1939 roku ukazała się książka ks. Władysława Patrycego Antosza, w której zawarł on wspomnienia ze służby w Legionach, wzbogacona o jego okolicznościowe mowy wygłaszane w niepodległej Drugiej Rzeczypospolitej. Niedawno wydano jej reprint rozszerzony o teksty biograficzne autorstwa Karoliny Grodziskiej i Tomasza Pudłockiego.

Władysław Antosz był zakonnikiem; dwukrotnie opuszczał swój klasztor, by pójść na wojnę – pierwszą, która przyniosła Polsce niepodległość, i drugą, która przyniosła sowieckie zniewolenie. Urodził się w 1882 roku we wsi Wysoka koło Łańcuta jako najstarsze z ośmiorga dzieci nauczyciela Jana Antosza i Marii Antoniny. Do zakonu reformatów wstąpił w wieku 16 lat. Pod koniec września 1914 roku został kapelanem 2. Pułku Piechoty. Został zapamiętany jako prawy i gorliwy kapłan, strasznie sympatyczny typ, dowcipny, aktywnie uczestniczący w legionowym życiu, ranny w walkach II Brygady pod Rafajłową.
Drugą wojnę światową Antosz przeżył internowany w jenieckim obozie w Egerze, gdzie spędził pięć lat. Jego niepokorny charakter ujawniał się także po wojnie, kiedy to m.in. wskutek konfliktu z prowincjałem reformatów został na pewien czas suspendowany. Zmarł w 1966 roku, uprzednio przygotowawszy swój nekrolog, w którym wspomniał o dziesięciu odznaczeniach państwowych, którymi był uhonorowany za działalność na polu walki, i podkreślił fakt, że był kapelanem II Brygady Karpackiej Legionów.
W poprzedzającym reprint artykule Karoliny Grodziskiej znajduje się rys biograficzny ks. Antosza wzbogacony o rodzinne przekazy dotyczące tej postaci, krewnego autorki. Natomiast Tomasz Pudłocki poza niekonwencjonalnym stylem życia zakonnika szczegółowo omówił jego szlak bojowy i frontowe przygody legionowego kapelana.

Ewa Danowska